• info@ukrmova.iul-nasu.org.ua
  • +38 (044)-278-12-09
  • Print ISSN 1682-3540
  • e-ISSN 2707-5249
» Journal Issues » 2021 » Journal Ukrainian Language – № 3 (79) 2021 » Ukrainian-Russian bilingualism in Ukraine: Inside and outside perception

Ukrainian-Russian bilingualism in Ukraine: Inside and outside perception

Journal Ukrainian Language – № 3 (79) 2021
UDC 811.161.1-2’246:272
Svitlana Sokolova, Doctor of Sciences in Philology, Professor, Leading Researcher in the Department of Stylistics, Culture of Language, and Sociolinguistics, Institute of the Ukrainian Language of the National Academy of Sciences of Ukraine

4 Hrushevsʹkyi St., Kyiv 01001, UkraineЕ-mail: a-senchuk@ukr.net
https://orcid.org/0000-0003-0052-6128

Heading: Articles
Language: Ukrainian

Abstract: This article examines the main approaches to the study of Ukrainian-Russian bilingualism in Ukraine in research of Ukrainian and foreign scholars. Though Ukrainian and Russian are language codes represented by a large number of speakers, due to cognation and diffuse nature of bilingualism the number of communicative deviations between members of different language com-
munities is quite low. Language situation after reestablishing Ukraine’s independence in 1991 shows a shift in status of the two languages towards Ukrainian. Nevertheless, strong support of the status of Russian from the Russian Federation cannot be excluded alongside a postcolonial mentality factor which complicates the already difficult process of nationalizing the Ukrainian language.
Fragmentation of information, varying degrees of reliability and non-compliance with the historical approach, the difference in views on the function of the state language in Ukraine and Russia and minor errors in information about Ukraine may cause a distortion of the ob jective picture in one’s research. All this brings up an idea of adjusting the functional load of languages in Ukraine towards strengthening the position of the Russian language. At the same time, comprehensive studying of the language situation in Ukraine enables the most objective evaluation of the bilingual situation placing it under different parameters and tracing its dynamics in or der to determine the features of regional bilingualism.

Keywords:
bilingualism, native language, Ukrainian language, Russian language, language of everyday communication, functional load of languages, language situation.

REFERENCES
1. Besters-Dilʹger, Iu. (Ed.). (2008). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraїni: Analiz i re komendatsiї. Kyiv: Vydavnychyi Dim “Kyievo-Mohyliansʹka academiia” (in Ukrainian).
2. Danylevsʹka, O.M. (2019). Ukraїnska mova v ukraїnsʹkii shkoli na pochatku XXI stolittia: Sotsiolinhvistychni narysy. Kyiv (in Ukrainian).
3. Del’ Haudio, S., Tarasenko, B. (2008). Surzhyk: Aktualʹni pytannia ta analiz konkretnoho prykladu. In Iu. Besters-Dilʹger (Ed.). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraїni: Analiz i rekomendatsiї (pp. 316—331). Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
4. Zhabotynsʹka, S.A. (2018). Dominantnistʹ ukraїnsʹkoї movy v umovakh bilinhvizmu: Neirokohnityvni chynnyky. Visnyk Kharkivsʹkoho Natsionalʹnoho Universytetu Imeni V.N. Karazina: Inozemna Filolohiia. Metodyka Vykladannia Inozemnykh Mov, 87, 5—19. https://www.academia.edu/36837995/Домінантність_української_мови_в_умовах_білінгвізму_нейрокогнітивні_чинники (in Ukrainian).
5. Zaitseva, I.P. (2017). O neobkhodimosti garmonizatsii vzaimodeistviia iazykov v usloviiakh blizkorodstvennogo dvuiazychiia. Vestnik Rossiiskogo Universiteta Druzhby Narodov: Voprosy Obrazovaniia: Iazyki i Specialʹnostʹ, 14(2), 187—191. https:doi.org/10.22363/2312-8011-2017-14-2-187-191 (in Russian).
6. Zakon Ukraїny “Pro zabezpechennia funktsionuvannia ukraїnskoї movy iak derzhavnoiї” (2019). Vidomosti Verkhovnoї Rady, 21, 81. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2704-19#Text (in Ukrainian).
7. Zakon Ukraїny № 5029-VI “Pro zasady derzhavnoї movnoї polityky” vid 03.07.12. http://zakon2.rada.gov.ua/laws/show/5029-VI (in Ukrainian).
8. Zalizniak, H. (2008). Movni oriientatsii ta tsyvilizatsiinyi vybir ukraїntsiv. In Iu. Besters-Dilʹger (Ed.). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraїni: Analiz i rekomendatsiї (pp. 132—166). Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
9. Zalizniak, H.M., Masenko, L.T. (2001). Movna sytuatsiia Kyieva: Denʹ sʹohodnishnii ta pryidesh nii. Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
10. Kalynovsʹka, O. (2008). Movna sytuatsiia v sferi osvity. In Iu. Besters-Dilʹger (Ed.). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraiїni: Analiz i rekomendatsiї (pp. 196—233). Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
11. Kurokhtina, T.N. (2020). Kulʹturno-etnicheskoe dvuiazychie na Ukraine kak rezulʹtat dlitelʹnogo kontaktirovaniia ukrainskogo i russkogo iazykov. Slavianskii Alʹmanakh, 1—2, 346—364. https:doi.org/10.31168/2073-5731.2020.1-2.2.03 (in Russian).
12. Kurokhtina, T.N. (2014). Russko-Ukrainskoe dvuiazychie v teorii iazykovykh kontaktov. Slavianskij Mir v Tretʹem Tysiacheletii, 9. https://cyberleninka.ru/article/n/russko-ukrainskoe-dvuyazychie-v-teorii-yazykovyh-kontaktov (in Russian).
13. Masenko, L.T. (2020). Konflikt mov ta identychnostei u postradiansʹkii Ukraїni. Kyiv: Vydav nychyi dim “Klio” (in Ukrainian).
14. Masenko, L. (2008). Movna sytuatsiia Ukraїny: Sotsiolinhvistychnyi analiz. In Iu. Besters-Dilʹ ger (Ed.). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraїni: Analiz i rekomendatsiї (pp. 96—131). Kyiv: Vydavnychyi dim “ Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
15. Masenko, L.T. (2017). Mova radiansʹkoho totalitaryzmu. Kyiv: Vydavnychyi dim “Klio”(in Ukrainian).
16. Masenko, L.T. (2010). Narysy z sotsiolinhvistyky. Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
17. Masenko, L.T. (2011). Surzhyk: Mizh movoiu i iazykom. Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
18. Matsiuk, H.P. (2019). Status i funktsiї rosiisʹkoї movy v Rosiisʹkii Federatsiї, na post ra diansʹkomu prostori i u sviti: Stan i perspektivy rozvytku. Movne Zakonodavstvo i Movna Polityka: Ukraїna, Ievropa, Svit, 213—240. Kyiv: Vydavnychyi dim Dmytra Buraho (in Ukrainian).
19. Neshchimenko, G.P. (2003). Iazykovaia situaciia v slavianskikh stranah: Opyt opisanija. Analiz kontseptsii. Moscow: Nauka (in Russian).
20. Ovsiannikova, A.A. (2018). Bilingvizm kak rezulʹtat mezhʹʹiazykovykh kontaktov na primere iazykovoi situacii na Ukraine. Vestnik MGLU. Gumanitarnye nauki, 1(789), 162—170. Moscow (in Russian).
21. Radchuk, V.D. (2002). Mova v Ukraїni: Stan, funktsiї, perspektyvy. Movoznavstvo, 2—3, 39—45.  http://nbuv.gov.ua/UJRN/MoZn _2002_2-3_6 (in Ukrainian).
22. Ruda, O.H. (2012). Movne pytannia iak obiekt manipuliatyvnykh stratehii u suchasnomu ukraїn sʹkomu politychnomu dyskursi. Kyiv: Instytut ukraїnsʹkoї movy NAN Ukraїny (in Ukrainian).
23. Sokolova, S.O. (2019). Pershi pidsumky mizhnarodnoho proektu: Dosvid i zdobutky. Ukraїnsʹka Mova, 3, 52—66 (in Ukrainian).
24. Sokolova, S.O. (2018). Ukraїnsʹka mova iak derzhavna: Teoriia i praktyka. In IX Mizhnarodnyi konhres ukraїnistiv. Movoznavstvo. Zbirnyk naukovykh statei (Do 100-richchia Natsionalʹnoї akademiї nauk Ukraїny) (pp. 131—145). Kyiv: Instytut mystetstvoznavstva, folʹklorystyky ta etnolohiї im. M.T. Rylʹsʹkoho (in Ukrainian).
25. Sokolova, S.O., Danylevsʹka, O.M., Ruda, O.H. (2018). Terytorialʹni ta sotsiokulʹturni aspekty funktsionuvannia suchasnykh slovʹʹiansʹkykh mov iak derzhavnykh. Slovʹʹianʹski Obriї (Bel hrad, Serbiia, 20—27 serpnia 2018), 9, 145—169 (in Ukrainian).
26. Sokolova, S.O., Zalizniak, H.M. (2018). Osoblyvosti suchasnoї movnoї sytuatsiї Ukraїny u dzerkali sotsiolohiї ta sotsiolinhvistyky. Ukraїnsʹka Mova, 3, 3—19 (in Ukrainian).
27. Sokolova, S.O., Masenko, L.T., Trub, V.M., Danylevsʹka, O.M., Ruda, O.H. (2013). Typy movnoї povedinky v suchasnomu slovʹʹiansʹkomu bilinhvalʹnomu mehapolisi. Slovʹʹiansʹki Ob riї (Minsʹk, Bilorusʹ, 20—27 serpnia 2013), 6(1), 173—196. Kyiv (in Ukrainian).
28. Trach, N. (2008). Movna polityka ta movna sytuatsiia u sferi sudochynstva ta dilovodstva v Ukraїni. In Iu. Besters-Dilʹger (Ed.). Movna polityka ta movna sytuatsiia v Ukraїni: Analiz i rekomendatsії (pp. 278—315). Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohyliansʹka akademiia” (in Ukrainian).
29. Khmelʹko, V.Ie. (2004). Linhvo-Etnichna struktura Ukraїny: Rehionalʹni osoblyvosti i tendentsiї zmin za roky nezalezhnosti. Naukovi Zapysky NaUKMA. Sotsiolohichni Nauky, 32, 3—15 (in Ukrainian).
30. Iazyk i obshhestvo. Entsiklopediia (2016). Moscow: Izdatelʹskii tsentr “Azbukovnyk” (in Russian).
31. Azhniuk, L. (2020). “Hate speech” against the background of Ukrainian-Russian bilingualism. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinare Studien zum ostlichen Europa. Schriftenreihe des Giessener Zentrums Ostliches Europa) (pp. 59—67). Wiesbaden (in German).
32. Besters-Dilger, J. (Ed.). (2009). Language policy and language situation in Ukraine: Analysis and recommendations. Frankfurt am Main; New York: Peter Lang (in English).
33. Bovsunovska, M. (2020). Historical and Cultural Conditions of the Functioning of the Languages in the Žytomyr Region. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse practice of bi lingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa) (pp. 199—207). Wiesbaden (in English).
34. Danylevska, O. (2020). Socio-cultural deformations in the linguistic environment in Ukrainian schools: History and the actual situation. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa) (pp. 101—117). Wiesbaden (in English).
35. Gasimov, Z. (2010). “Mova” und “Jazyk”: Die Sprachenfrage in der Ukraine. Osteuropa, 60 (2/4), 403—411. http://www.jstor.org/stable/44936084 (in German).
36. Hofinghoff, Marina. (2006). Zur Frage russisch-ukrainischer Zweisprachigkeit in der Ukraine. Europa Ethnica, 63(1/2), 25—32. https://homepage.univie.ac. at/marina.hoefinghoff/Publikationen/Hoefinghoff/Zur%20Frage%20ukrainisch-russischer%20Zweisprachigkeit%20%20in%20der%20Ukraine_Europa_Ethnica.pdf (in German).
37. Masenko, L. (2020). Language conflict in Ukraine. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Dis course and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa) (pp. 31—42). Wiesbaden (in English).
38. Matveieva, N. (2020). Bilingualism and diglossia among the students of Kyiv’s universities. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Uk-
raine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa) (pp. 175—186). Wiesbaden (in English).
39. Müller, D. & Wingender, M. (Eds.). (2020). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa). Wiesbaden (in English).
40. Olszański, T.A. (2012). The language issue in Ukraine: An attempt at a new perspective (A. Kucińska, Trans.). Warsaw: Center for Eastern Studies (in English).
41. Pidkuimukha, L. (2020). Ukrainian-Russian bilingualism of Anti-Terrorist Operation (ATO) participants in a sociocultural linguistic perspective. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinäre Studien zum östlichen Europa. Schriftenreihe des Gießener Zentrums Östliches Europa) (pp. 119—134). Wiesbaden (in English).
42. Ruda, O. (2020). The linguistic situation in the Ukrainian media as viewed by the public. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinare Studien zum ostlichen Europa. Schriftenreihe des Gissener Zentrums Ostliches Europa) (pp. 89—100). Wiesbaden (in English).
43. Schumann, A. von, Ivanov, R. (Eds.). (2017). Die Ukraine in den Augen Deutschlands: Bilder und Wahrnehmungen eines Landes im Umbruch. Bureau für Zeitgeschehen (BfZ) GmbH. Berlin (in German).
44. Sokolova, S. (2020). Bilingual communication in Ukraine: Regional features. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinare Studien zum ostlichen Europa. Schriftenreihe des Giessener Zent rums Ostliches Europa) (pp. 137—156). Wiesbaden (in English).
45. Tkachuk, T. (2020). Choosing between Ukrainian and Russian in a multilingual Ukraine (Vinnicja region). In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinare Studien zum ostlichen Europa. Schrif tenreihe des Giessener Zentrums Ostliches Europa) (pp. 187—198). Wiesbaden (in English).
46. Tsar, I. (2020). The language behaviour of Kyiv youth in a bilingual environment. In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdisziplinare Studien zum ostlichen Europa Schriftenreihe des Giessener Zentrums Ostliches Europa) (pp. 157—174). Wiesbaden (in English).
47. Zalizniak, H. (2020). Language sitiation change in Ukraine as a result of the revolutionary events of 2013 (Findings form a mass surwey). In D. Müller & M. Wingender (Eds.). Discourse and practice of bilingualism: Contemporary Ukraine and Russia / Tatarstan (Interdiszipli nare Studien zum ostlichen Europa. Schriftenreihe des Giessener Zentrums Ostliches Europa) (pp. 71—88). Wiesbaden (in English).